در جامعه‌ی امروزی، ظاهر آراسته و پوستی بدون عیب و نقص به عنوان یکی از نمادهای سلامت و زیبایی شناخته می‌شود. در این میان، مزوژل، تزریق ژل، فرم‌دهی بینی و مشکل جوش صورت چه به علت عوامل ژنتیکی یا تغییرات هورمونی به یک چالش روزمره برای بسیاری تبدیل شده است. جوش‌هایی که با مسدود شدن فولیکول‌های مو به وجود می‌آیند ممکن است منجر به خجالت، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس شوند. اگرچه این موضوع به نظر بی‌خطر بیاید اما تاثیرات آن بر روحیه و زندگی روزمره افراد را نمی‌تواند نادیده گرفت.
دلایل ایجاد جوش صورت چیست؟
جوش صورت می‌تواند به دلیل مجموعه‌ای از عوامل ایجاد شود. درک این عوامل می‌تواند به فهم بهتر این مشکل پوستی و راه‌های مقابله با آن کمک کند. در زیر چند علت رایج برای ایجاد جوش صورت آورده شده است:
- تغییرات هورمونی: در مواقع مختلفی مانند دوران نوجوانی، قبل از دوره‌های ماهیانه زنان، دوران بارداری و حتی به علت مصرف برخی داروهای هورمونی مانند قرص‌های ترکیبی ضد بارداری تغییرات هورمونی می‌تواند باعث افزایش ترشح چربی پوست شود.
- مسدود شدن منافذ پوست: منافذ پوست ساختار‌هایی هستند که به پوست امکان می‌دهند تا ترشحات چربی، مواد مغذی و رطوبت را به سطح پوست منتقل کند. این منافذ ممکن است به دلایل مختلف مسدود شوند که این امر می‌تواند منجر به بروز مشکلات پوستی مانند جوش، کمدون(جوش سرسیاه) و پوست‌های مرده شود. وقتی سلول‌های پوست مرده و چربی پوست منافذ را مسدود می‌کنند، فولیکول‌های موی پوست ممکن است التهاب پیدا کنند و به جوش تبدیل شوند.
پیشنهاد مطالعه : راهکارهای خانگی درمان چربی پوست
- باکتری‌ها: بعد از مسدود شدن منافذ، باکتری‌های پوست می‌توانند داخل منافذ رشد کنند و باعث التهاب شوند.
- ترکیب پوست: ترکیب پوست به تعادل میان چربی، رطوبت، حساسیت و پیگمانتاسیون در پوست اشاره دارد و هر فرد ممکن است یک یا ترکیبی از انواع پوست داشته باشد. درک ترکیب پوست مهم است، چرا که از آن برای انتخاب محصولات مراقبت از پوست و رژیم‌های درمانی مناسب استفاده می‌شود. افراد با پوست چرب به طور طبیعی ممکن است بیشتر به جوش مبتلا شوند.
- تغذیه: برخی مواد غذایی مثل شیر و محصولات لبنی، چربی‌ها و قندها ممکن است در برخی افراد به ایجاد جوش کمک کنند.
- داروها: برخی داروها مانند داروهای هورمونی، لیتیوم و کورتیکواستروئید‌ها ممکن است جوش ایجاد کنند.
- فشار یا ترکیب با پوست: پوشیدن هدبند‌ها، کلاه‌های تنگ یا حتی تلفن موبایل می‌تواند فشاری روی پوست ایجاد کند که منجر به جوش می‌شود.
- عوامل ژنتیکی: اگر والدین افراد در دوران نوجوانی به جوش مبتلا بوده‌اند، احتمال دارد فرد نیز بیشتر در معرض خطر باشد.
انواع جوش صورت
جوش صورت به چند نوع مختلف تقسیم می‌شود که هر یک از آن‌ها خصوصیات و دلایل متفاوتی دارد. در اینجا به بررسی انواع رایج جوش صورت پرداخته شده است:
- جوش‌های سرسفید: این نوع جوش زمانی به وجود می‌آید که منافذ پوست مسدود شده و زیر سطح پوست التهاب ایجاد می‌شود. به دلیل وجود پوسیدگی در زیر سطح پوست، قسمت بیرونی جوش سفید می‌شود.
پیشنهاد مطالعه : منافذ پوست چیست ؟
- جوش‌های سرسیاه (کمدون): این جوش‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که منافذ پوست مسدود شوند که این امر باعث می‌شود چربی اکسیده شده و رنگ تیره یا سیاه به خود بگیرد.
- پاپول‌ها: این‌ها برآمدگی‌های قرمز و معمولاً حساس و دردناک هستند. زمانی ایجاد می‌شوند که چربی یا باکتری‌ها وارد فولیکول‌های موی پوست شده و باعث التهاب شوند.
- پوستول‌ها: این‌ها شبیه به پاپول‌ها هستند اما در قسمت بالایی آن‌ها پوسیدگی وجود دارد. آن‌ها ممکن است قرمز، سفید یا زرد باشند.
- نودول‌ها: این‌ها برآمدگی‌های دردناک و سفتی هستند که در زیر سطح پوست قرار دارند. آن‌ها بزرگ‌تر و جدی‌تر از پاپول‌ها هستند و ممکن است طولانی‌مدت در زیر پوست باقی بمانند.
- کیست‌ها: این جوش‌ها بسیار دردناک هستند و زیر سطح پوست قرار دارند. آن‌ها ممکن است حاوی پوس یا مایع باشند و اگر درمان نشوند، ممکن است به جای آن‌ها زخم‌های عمیق یا ماندگار بماند.
ما با شما تماس خواهیم گرفت.
برای دریافت مشاوره فرم زیر را پر کنید تا مشاوران ما در اولین فرصت با شما تماس بگیرد.
جوش صورت در زنان
جوش صورت در زنان، چه در دوران نوجوانی و چه در سنین بالاتر، مسأله‌ای است که با موارد مختلفی ارتباط دارد. اغلب زنان با مشکل جوش به خصوص در دوران‌های خاصی نظیر قبل از پریود روبرو می‌شوند. تغییرات هورمونی از عوامل اصلی پشت پرده‌ی بروز جوش در زنان است که باعث افزایش ترشح چربی پوست می‌شود و به همین دلیل منافذ پوست ممکن است مسدود شده جوش‌ها ظاهر شوند. برخلاف این تصور که جوش فقط در دوران نوجوانی به وجود می‌آید، بسیاری از زنان در دهه چهل و پنجاه عمر نیز با جوش‌های هورمونی مواجه می‌شوند.
علاوه بر تغییرات هورمونی، محصولات آرایشی حاوی روغن، استرس، مصرف برخی داروها و نیز رژیم غذایی نامناسب نیز می‌تواند در بروز جوش نقش داشته باشد. برای درمان و کنترل جوش، استفاده از محصولات مخصوص پوست چرب و مشاوره با دارماتولوژیست می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
جوش صورت در مردان
جوش صورت در مردان همانند زنان، ناشی از مجموعه‌ای از عوامل است. اغلب این جوش‌ها خصوصاً در دوران نوجوانی به دلیل هورمون‌های آندروژنی هستند که می‌توانند ترشح چربی در پوست را تحریک کنند. علاوه بر این پیشینه ژنتیکی جوش نیز می‌تواند نقش کلیدی در ظهور آن داشته باشد. زمانی که ترشح چربی افزایش می‌یابد، فولیکول‌های مو ممکن است مسدود شوند و این امر موجب ایجاد جوش می‌شود. عوامل دیگر مثل رژیم غذایی پر از قند، استرس یا استفاده از محصولات پوستی نامناسب نیز می‌توانند جوش را تحریک کنند.
مردان ممکن است پس از اصلاح مو با تیغ یا موچین به دلیل تحریک یا مسدود شدن فولیکول‌های مو مشکل جوش پیدا کنند. عوامل محیطی مانند آلودگی هوا و رطوبت نیز می‌توانند تأثیر گذار باشند.
روش های درمان جوش صورت
درمان جوش صورت به نوع و شدت جوش، پوست فرد و علت ایجاد جوش بستگی دارد. البته، روش‌های درمانی مختلفی برای مقابله با جوش صورت وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شوند:
- محصولات ضدجوش: محصولاتی که حاوی مواد مانند سالیسیلیک اسید، بنزوئیل پراکساید، گلیکولیک اسید یا آلفا هیدروکسی اسیدها هستند، می‌توانند در کاهش جوش موثر باشند.
- آنتی‌بیوتیک‌ها: پزشک ممکن است برای کنترل باکتری‌هایی که باعث ایجاد جوش می‌شوند، آنتی‌بیوتیک تجویز کند. این داروها ممکن است به صورت موضعی یا خوراکی مصرف شوند.
- داروهای کاهش دهنده‌ی چربی پوست: مثل ایزوترتینوئین که به کاهش مقدار چربی ترشح شده از غدد چربی کمک می‌کند.
- پیلینگ‌های ترکیبی: این روش‌ها شامل استفاده از اسیدها برای جوانسازی پوست و حذف سلول‌های مرده است.
- مزونیدلینگ: روشی در زمینه‌ی جوانسازی پوست است که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این روش با استفاده از دستگاهی کوچک با سوزن‌های بسیار ریز و کوچک که بر روی سطح پوست حرکت می‌کند به بهبود و جوانسازی پوست کمک می‌کند. با افزایش تولید کلاژن باعث بهبود و جوانسازی پوست، کاهش چین و چروک و بهبود آثار جوش می‌شود.
- لیزر و فتوتراپی: این روش‌ها می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود آثار جوش کمک کنند.
- میکرودرم‌آبراژن: در این فرآیند، دستگاهی با سری از کریستال‌ها یا سرقلطکی مخصوص بر روی پوست قرار می‌گیرد که باعث خراشیدن سطح بیرونی پوست و جذب سلول‌های مرده می‌شود. دستگاه از طریق مکش، سلول‌های مرده را جمع‌آوری می‌کند.
- تراپی با نور آبی: نور آبی می‌تواند بدون اینکه به پوست آسیبی وارد کند باکتری‌های موجب جوش را نابود کند.
- رادیوفرکانس: با استفاده از انرژی رادیوفرکانس، پوست می‌تواند تحریک و تجدید شود. این روش می‌تواند به کاهش جوش و بهبود وضعیت پوست کمک کند.
- اولتراسوند: استفاده از امواج اولتراسوند برای تمیز کردن پوست و حذف مواد زائد از منافذ پوست کاربرد دارد.
- جراحی: در مواردی که جوش تبدیل به کیست شده است، ممکن است نیاز به خارج کردن مایع یا جراحی داشته باشد.
- پیشگیری از بین بردن جای جوش: پیشگیری از بروز جای جوش همانند پیشگیری از بسیاری از مشکلات پوستی، هم در خودگرداندن جوش (به فرایند فشردن یا فشار دادن به جوش با امید به خروج محتویات آن از داخل پوست اشاره دارد) و هم در مراقبت از آن پس از آسیب‌دیدگی مهم است. در بسیاری از موارد، افراد تصور می‌کنند که با فشار دادن به جوش و خارج کردن محتویات آن، زودتر بهبود می‌یابند.
اما در واقع، این کار می‌تواند موجب تشدید التهاب، آسیب به بافت اطراف، افزایش خطر عفونت و حتی باقی ماندن جای جوش بر روی پوست شود. وقتی جوشی روی پوست به وجود می‌آید، پوست در واکنش به آسیب ناشی از آن جوش، ممکن است لکه یا جای جوش ایجاد کند. به همین دلیل، اجتناب از آسیب به جوش و درمان مناسب آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه راه‌هایی برای پیشگیری از بروز جای جوش آورده شده‌است:
-
- استفاده از کرم‌های حاوی مرطوب کننده: استفاده از کرم‌های حاوی ویتامین E، آلوئه‌ورا یا مواد مرطوب‌کننده دیگر می‌تواند به جلوگیری از ایجاد آثار دائمی جوش کمک کند.
-
- اجتناب از فشرده کردن یا انفجار دادن جوش: فشار دادن یا خالی کردن جوش می‌تواند باکتری‌ها و چربی را به لایه‌های عمیق‌تری از پوست بفرستد و واکنش‌های التهابی را افزایش دهد که ممکن است منجر به جای جوش شود.
- استفاده از ضدآفتاب: قرار گرفتن در معرض خورشید بدون محافظت می‌تواند پوست را تحریک کرده و جای جوش را واضح‌تر کند. استفاده از ضدآفتاب با SPF مناسب می‌تواند از پوست در برابر تابش مضر UV محافظت کند.
- استفاده از محصولات حاوی اسید‌های مالیک، گلیکولیک یا سالیسیلیک: این اسیدها می‌توانند به تجدید پوست کمک کرده و جای جوش را کمرنگ کنند.
- استفاده از محصولات مخصوص جای جوش: برخی محصولات حاوی موادی مانند ویتامین C و E، لیکوپن یا نیاسین‌آمید هستند که می‌توانند به ترمیم و درمان جای جوش کمک کنند.
- درمان‌های تخصصی: در صورتی که جای جوش به وضوح مشاهده می‌شود و با محصولات خانگی بهبود نمی‌یابد، ممکن است نیاز به مراجعه به متخصص پوست و درمان‌های تخصصی مانند میکرونیدلینگ، لیزر یا پیلینگ باشد
- حفظ یک رژیم غذایی سالم: برخی مواد غذایی ممکن است جوش را تحریک کنند. تنظیم رژیم غذایی و کاهش مصرف مواد چرب، شیرینی‌جات و فست فود می‌تواند به کاهش جوش و در نتیجه جلوگیری از بروز جای جوش کمک کند.
راه‌های طب سنتی و گیاهی برای از بین بردن جوش صورت
در طب سنتی و گیاهی برای درمان جوش صورت راه‌های متنوع و متعددی وجود دارد. بسیاری از این روش‌ها تا حدودی تأثیر دارند اما ممکن است برای هر فرد واکنش‌ها و نتایج متفاوتی داشته باشند. برخی از محبوب‌ترین روش‌های گیاهی و طب سنتی عبارتند از:
- روغن درخت چای (Tea Tree Oil): به دلیل خواص ضد باکتریایی قوی، اغلب برای درمان جوش‌های سطحی پوست استفاده می‌شود. قبل از استفاده این روغن باید با یک حلال مانند روغن بادام یا روغن زیتون ترکیب شود.
- ژل آلوئه‌ورا: دارای خواص التیام‌بخش و ضد التهاب است و می‌تواند به کاهش قرمزی و ورم مرتبط با جوش کمک کند.
- روغن نیم (Neem): این روغن با داشتن خواص آنتی‌باکتریال به مقابله با باکتری‌های موجود روی پوست و کاهش جوش می‌پردازد.
- روغن لواندل: دارای خواص آرام‌بخش و ضد باکتریایی است.
- روغن جوجوبا: برای کاهش چربی پوست و توازن برقرار کردن ترشحات پوستی استفاده می‌شود.
- عسل: به عنوان یک ماده طبیعی ضد باکتریایی می‌تواند روی جوش‌ها قرار گیرد تا به آرامش پوست و کاهش التهاب کمک کند.
- زردچوبه: با داشتن خواص ضد باکتریایی و ضد التهاب، می‌تواند به کاهش قرمزی و ورم مرتبط با جوش‌ها کمک کند.
- آب گلاب: به عنوان یک تونر طبیعی، آب گلاب می‌تواند به تنظیم ترشحات چربی پوست و آرام‌بخشی پوست کمک کند.
- سرکه‌ی سیب: با ترکیب آن با آب، می‌تواند به عنوان یک تونر طبیعی و ضد باکتریایی استفاده شود.
سوالات متداول
برای جلوگیری از بروز جوش، پوست را به طور منظم و با محصولات مناسب تمیز کرد، از محصولات حاوی روغن‌های سنگین و مواد مسدود‌کننده منافذ اجتناب کرد و تغذیه سالم داشت.
ترکیب‌های مختلف پوست (چرب، خشک، معمولی، مختلط) به دلایل مختلف به جوش میل می‌کنند. پوست چرب معمولاً به دلیل ترشح زیاد چربی منافذ را مسدود می‌کند در حالی که پوست خشک ممکن است به علت تجمع سلول‌های مرده جوش بزند. پوست مختلط هم این دو ویژگی را دارد.
برای درمان جای جوش‌های قدیمی، استفاده از کرم‌های حاوی موادی مانند رتینوئید یا ویتامین C می‌تواند کمک کند، پیلینگ‌های شیمیایی در روشن کردن لک‌ها مؤثر است و مزونیدلینگ می‌تواند با ترمیم بافت، جای جوش را بهبود بخشد.
محصولات آرایشی حاوی روغن‌های سنگین و مواد مسدود‌کننده منافذ می‌توانند به بروز جوش منجر شوند. باید فاندیشن‌ها و پودرهای غیرکمدوژنیک را انتخاب کرد. همچنین، محصولات آرایشی منقضی‌شده یا آلوده نیز می‌توانند باعث ایجاد جوش شوند.
برای درمان جوش صورت می‌توان از کرم‌ها و لوسیون‌های حاوی سالیسیلیک اسید یا بنزویل پروکساید استفاده کرد، پیلینگ‌های شیمیایی یا مزونیدلینگ را انجام داد و در موارد شدیدتر، داروهای تجویزی مانند رتینوئید یا آنتی‌بیوتیک‌ها را مصرف کرد.
جمع بندی
جوش صورت، که ناشی از مسدود شدن منافذ پوست با چربی و سلول‌های مرده می‌شود، یکی از مشکلات پوستی رایج در بین انسان‌هاست. تغییرات هورمونی، استرس، مصرف برخی داروها و حتی ترکیب پوست می‌تواند تأثیر قابل توجهی در بروز و شدت جوش‌ها داشته باشد. با توجه به نوع و علت بروز، جوش‌ها به چند دسته مختلف از جمله کمدون‌ها، پاپول‌ها و نودول‌ها تقسیم می‌شوند. ترکیب‌های مختلف پوست، مانند پوست چرب یا خشک نیز تأثیرات متفاوتی بر روی تولید و افزایش جوش دارند.
خوشبختانه تکنولوژی‌های مدرن درمانی از جمله محصولات حاوی سالیسیلیک اسید، بنزویل پروکساید، پیلینگ‌های شیمیایی و مزونیدلینگ، وضعیت را بهبود می‌بخشند. اما بهترین راه جلوگیری از بروز جوش، نگهداری منظم و مناسب از پوست و استفاده از محصولات آرایشی غیرکمدوژنیک است.
